Phân biệt dầu hộp số ô tô và dầu hộp số công nghiệp

Trong vận hành thiết bị cơ giới và máy công nghiệp, việc chọn đúng loại dầu hộp số là yếu tố sống còn. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa dầu hộp số dùng trong ô tô và dầu bánh răng công nghiệp, dẫn đến hỏng hóc, nóng máy, mòn bánh răng hoặc giảm tuổi thọ thiết bị. Bài viết này sẽ phân tích kỹ lưỡng sự khác nhau giữa hai loại dầu này dưới góc nhìn kỹ thuật chuyên sâu.

1. Dầu hộp số dùng trong ô tô là gì?

Dầu hộp số ô tô là dầu bôi trơn dùng cho các bộ truyền động cơ khí trên xe hơi, xe tải, xe ben, xe khách…, bao gồm:

• Hộp số sàn (manual transmission)

• Hộp số vi sai, cầu sau (differential)

• Trục truyền động (propeller shaft)

Đặc điểm kỹ thuật:

• Chịu áp lực lớn khi bánh răng hoạt động tốc độ cao

• Thường yêu cầu tính năng chống mài mòn cực áp (EP – Extreme Pressure)

• Có nhiều cấp độ nhớt SAE như: SAE 75W-90, SAE 80W-90, SAE 85W-140

• Chuẩn chất lượng thường dùng: API GL-4, GL-5

Ví dụ:

Dầu ENEOS Gear GL-5 85W-140 chuyên dùng cho xe tải nặng, cầu vi sai, hoạt động ở điều kiện khắc nghiệt.

2. Dầu hộp số bánh răng công nghiệp là gì?

Dầu bánh răng công nghiệp (Industrial Gear Oil) là dầu chuyên dùng cho các hộp số trong máy móc công nghiệp, chẳng hạn:

• Hộp giảm tốc (gearbox) của máy cán, máy nghiền, băng tải

• Hộp số trục vít, bánh răng côn, bánh răng thẳng

• Thiết bị cơ khí vận hành liên tục trong môi trường nhà xưởng

Đặc điểm kỹ thuật:

• Chịu tải trọng lớn và vận hành trong thời gian dài

• Có khả năng tản nhiệt, chống gỉ, chống oxy hóa cao

• Dựa theo tiêu chuẩn quốc tế: ISO VG 150 – 680, DIN 51517-3 CLP, AGMA EP

• Không dùng SAE hoặc API GL như dầu ô tô

Ví dụ:

Dầu BONNOC TS220 của ENEOS – dầu bánh răng công nghiệp ISO VG 220, chuyên dùng cho hộp giảm tốc tải nặng.

3. Bảng so sánh dầu hộp số ô tô và dầu bánh răng công nghiệp

4. Ví dụ thực tế dễ hiểu

❌ Sai lầm nghiêm trọng:

Một doanh nghiệp đổ dầu hộp số ô tô GL-5 SAE 85W-140 vào hộp giảm tốc của máy cán thép, dẫn đến:

• Dầu bị đặc khi nhiệt độ môi trường thấp → rung máy

• Phá màng bôi trơn bánh răng → mài mòn nhanh

• Mất bảo hành thiết bị vì sai loại dầu

✅ Giải pháp đúng:

Dùng dầu BONNOC TS320 đúng tiêu chuẩn DIN, độ nhớt ISO VG phù hợp, giúp máy cán vận hành êm, bền, ít hao mòn.

5. Lưu ý từ chuyên gia

• Tuyệt đối không dùng dầu hộp số ô tô cho hộp giảm tốc công nghiệp dù cùng ghi “Gear Oil”

• Đọc kỹ hướng dẫn từ nhà sản xuất máy móc: họ thường yêu cầu dầu CLP DIN, độ nhớt ISO VG

• Chọn dầu hộp số công nghiệp có phụ gia EP, chống tạo bọt, ổn định oxy hóa cao

6. Câu hỏi thường gặp (FAQ)

❓ Có thể dùng dầu SAE 90 thay cho ISO VG 220 không?
→ Không! Đây là hai hệ đo khác nhau. SAE dùng cho dầu ô tô, ISO VG dùng cho dầu công nghiệp. Không thay thế chéo.

❓ Dầu hộp số ô tô có dùng cho băng tải nhà xưởng được không?
→ Không nên. Dầu công nghiệp cần khả năng ổn định nhiệt, chống tạo bọt và độ nhớt phù hợp tải trọng công nghiệp.

✅ Kết luận

Dầu hộp số ô tô và dầu bánh răng công nghiệp tuy cùng tên gọi là “Gear Oil”, nhưng khác biệt hoàn toàn về tiêu chuẩn, cấu tạo và mục đích sử dụng. Việc chọn sai dầu sẽ gây hỏng thiết bị, mất bảo hành và tăng chi phí sửa chữa.

👉 Lời khuyên:
– Đọc kỹ thông số trên catalog máy.
– Sử dụng đúng loại dầu theo chuẩn SAE/API cho ô tô và ISO VG/DIN cho công nghiệp.
– Tham khảo ý kiến chuyên gia kỹ thuật khi có nghi ngờ.